Verduurzaming bedrijventerreinen

Aanleiding en adviesvraag

De verduurzaming van bedrijventerreinen heeft een impuls nodig. Vermindering en vergroening van het energiegebruik en mobiliteit blijft achter, net als het bevorderen van circulariteit, klimaatadaptatie en biodiversiteitsherstel. Daarnaast zijn er vragen over de efficiëntie van het ruimtegebruik op bedrijventerreinen en over de bereikbaarheid ervan.

Lange tijd kregen bedrijventerreinen – in tegenstelling tot bijvoorbeeld de industriële clusters (zware industrie) – relatief weinig aandacht; in het klimaatakkoord worden bedrijventerreinen bijvoorbeeld niet genoemd. Sinds kort groeit de aandacht voor bedrijventerreinen bij het Rijk, provincies en gemeenten. Echter, deze aandacht gaat voornamelijk naar de landschappelijke effecten van grootschalige distributiecentra (‘verdozing’) en de concurrentie van de ruimtevraag van bedrijventerreinen met andere ruimteclaims zoals woningbouw. Er is geen beleid gericht op de verduurzaming van bedrijventerreinen zelf, waarin de verschillende duurzaamheidsopgaven worden geïntegreerd. Het unieke karakter van bedrijventerreinen – meerdere, andersoortige bedrijven zijn in elkaars nabijheid gevestigd – biedt (koppel)kansen om de verduurzaming van de Nederlandse samenleving en economie te versnellen en de brede welvaart in Nederland te vergroten.

Bedrijventerreinen vervullen een belangrijke economische functie en hebben veel impact op de leefomgeving. Nederland heeft circa 90.000 hectare aan bedrijventerreinen, oftewel iets minder dan een kwart van het bebouwde oppervlak in Nederland. Op de 3800 bedrijventerreinen in Nederland wordt circa 40% van het bbp gegenereerd en is 30% van de werkgelegenheid gevestigd.

In de nationale groeistrategie voor de lange termijn, die erop gericht is het ‘duurzaam verdienvermogen’ in Nederland voor toekomstige generaties te versterken, streeft Nederland naar een CO2-neutrale, grondstofarme, natuurinclusieve en sociaal rechtvaardige samenleving. Als werkplaats van de economie, spelen bedrijventerreinen hierin een cruciale rol.

De centrale vraag van dit advies is: “Hoe kan de verduurzaming van bedrijventerreinen en de bedrijven die er gevestigd zijn, worden versneld? Wat betekent dit voor de rollen, verantwoordelijkheden en instrumenten van de rijksoverheid en andere overheden, marktpartijen en samenleving?” Dit advies is opgenomen in ons werkprogramma (2022-2023) en is daarmee een gevraagd advies.

Planning

De raad verwacht het advies in het najaar van 2023 uit te brengen.

Samenstelling raadscommissie

Erik Verhoef, raadslid en commissievoorzitter
Niels Koeman, raadslid
Yourai Mol, raadslid

Externe commissieleden

Reinoud Fleurke, projectontwikkelaar Synchroon
Nienke Homan, voormalig gedeputeerde Groningen
Cees-Jan Pen, lector Fontys Hogescholen