Provincie, hou koers op resultaat

Provincies spelen een belangrijke rol in de inrichting van het landelijk gebied en staadaarbij voor steeds complexere opgaven. Gebiedsontwikkeling is dan een goed middel om complexe, samenhangende problemen in een bepaald gebied aan te pakken. Het succes van gebiedsontwikkeling is afhankelijk van een aantal kritische factoren. De Raad voor het Landelijk Gebied heeft in opdracht van de provincies die succesfactoren bestudeerd en zijn conclusies en aanbevelingen donderdag 28 juni aangeboden aan de betrokken Gedeputeerden.

Open deuren

Door gesprekken met meerdere betrokken partijen en een analyse van vier grootschalige projecten kreeg de raad inzicht in de belangrijkste succesfactoren van gebiedsontwikkeling. Een aantal van die factoren zijn gemeengoed bij veel betrokkenen. Ze worden dan ook vaak geroepen, maar er wordt daar weinig concrete actie op genomen. De raad noemt dit ‘open deuren’ en keek in zijn analyse ‘achter open deuren’. De analyse is uitgewerkt tot een set concrete aanbevelingen voor de provincies.

Toon leiderschap

Leiderschap is zo’n open deur. Leiderschap is essentieel om op cruciale momenten besluiten te nemen en zo stilstand in het traject te beperken. Stagnatie is bij gebiedsontwikkeling een belangrijke faalfactor. Bij stagnatie gaan partijen polariseren en verdwijnt het vertrouwen. Heldere besluiten houden het proces aan de gang, en geven vertrouwen bij alle betrokkenen. Daarvoor moet de bestuurder dan wel de ruimte krijgen om leiderschap te tonen, bij betrokken partijen, controlerende partijen (provinciale staten) en collega bestuurders.

Toon moed

Leiderschap in gebiedsontwikkeling gaat ook over het hebben van moed om (financiële) risico’s te nemen. De vereiste competenties bij bestuurders en ambtenaren om die ondernemende rol succesvol te vervullen, zijn nog lang niet overal aanwezig. Daarbij gaat het om zaken als: een goede inventarisatie van alle betrokken partijen bij het proces en hun belangen; het betrokken houden van deze partijen tijdens het hele proces, inclusief de interne partijen zoals provinciale staten; en het afspreken van een goede rolverdeling. Overigens is gebiedsontwikkeling niet noodzakelijkerwijs de verantwoordelijkheid van de provincie. Ook andere overheden zoals gemeenten, regio’s of waterschappen kunnen deze taak oppakken.

Koers op resultaat

De raad heeft al eerder gereageerd op het feit dat het huidige kabinet te sterk gericht is op het stedelijk gebied. Juist bij het landelijk gebied liggen kansen en uitdagingen voor de provincie om op te pakken. Dus is het belangrijk dat gebiedsontwikkeling niet stokt bij het uitvoeren van de geschetste plannen, wat wel vaak het geval blijkt te zijn. Onacceptabel volgens de raad, want het gaat om vraagstukken die van groot belang zijn voor het betreffende gebied. Daarom het uitdrukkelijke advies van de raad aan de provincies: toon leiderschap, toon moed, hou koers op resultaat en kijk 'achter open deuren'.

Het advies 'Achter open deuren' bestaat uit een rapport en een film (op dvd).