Jaarverslag 2022

Het jaarverslag 2022 geeft een compact overzicht van het werk van de Rli, de uitgebrachte adviezen en de doorwerking.
foto van de cover met de titel en datum en illustratie van Natuur

In 2022 brachten we de volgende adviezen uit:

Natuurinclusief Nederland: natuur overal en voor iedereen

We constateren dat het huidige natuurbeleid niet effectief is, mede omdat het beleid zich hoofdzakelijk beperkt tot de beschermde natuurgebieden. Dit is niet afdoende om de teruggang van de biodiversiteit te keren, daarvoor moet ook buiten de beschermde natuurgebieden werk gemaakt worden van natuur- en biodiversiteitsherstel. In en om dorpen en steden moet veel meer groen komen, op loop- of fietsafstand voor iedereen. Ook in het landelijk gebied, waar de afgelopen decennia een regelrechte kaalslag van de natuur heeft plaatsgevonden, is natuurherstel noodzakelijk. De Rli pleit ervoor om gebiedsgericht een gewenst minimum kwaliteitsniveau voor natuur vast te stellen. Daarnaast moet de natuuraanpak een integraal onderdeel van de verbouwing van Nederland worden en moet natuur systematisch worden meegewogen bij economische en politieke besluiten.

Onderdak bieden: sturen op prestaties van woningcorporaties

De komende jaren is een aanzienlijke uitbreiding van het aantal sociale huurwoningen nodig. De overheid heeft de woningcorporaties hiervoor hard nodig, want vergeleken met andere aanbieders zorgen woningcorporaties op de meeste effectieve en kostenbesparende manier voor sociale huurwoningen. Om de bestaande voorraad te kunnen uitbreiden zijn bouwlocaties nodig. Daarom wil de Rli dat het Rijk gemeenten gaat verplichten om in hun omgevingsplannen vast te leggen waar de sociale en betaalbare woningen worden gebouwd. Corporaties moeten financieel in staat gesteld worden aan de opgave te voldoen. Daarnaast moet de rijksoverheid sterker sturen op de prestaties van woningcorporaties, en moet wettelijk vastgelegd worden hoeveel sociale woningen erbij moeten komen. Ook vinden we dat woningcorporaties en gemeenten ambitieuze en scherpe afspraken moeten maken over de te leveren prestaties door beide partijen onderling. De minister moet toezicht houden op de naleving van deze afspraken.

Splijtstof? Besluiten over kernenergie vanuit waarden

We verwachten de komende jaren in politiek en samenleving debat over de inrichting van het energiesysteem van de toekomst en de mogelijke rol van kernenergie daarin. Besluiten hierover moeten zorgvuldig worden genomen en toekomstbestendig zijn, anders komt het halen van de klimaatdoelen voor 2050 in gevaar. In dit advies gaan we in op wat in de besluitvorming over kernenergie aan de orde moet komen. Daarbij benoemen we vijf waarden die in het debat aan de orde moeten komen: energiezekerheid, betaalbaarheid, veiligheid, duurzaamheid en rechtvaardigheid. Ook geeft de Rli een aantal aanbevelingen om het debat goed te kunnen voeren, waaronder het nadrukkelijk betrekken van burgers bij het debat.

Towards a sustainable food system: position paper

Een groep adviesraden onder leiding van Rli-raadslid Krijn Poppe heeft dit advies opgesteld, gericht aan de Europese Commissie en de lidstaten, over een aantal belangrijke aspecten van de aanstaande kaderrichtlijn voor duurzame voedselsystemen van de Europese Commissie. In dit advies pleiten de raden dat de EU-kaderwet de gezondheid van mens en planeet bevordert in een samenhangende en evenwichtige aanpak tussen landbouwbeleid, milieubeleid en voedsel(consumptie)beleid. Het innovatievermogen van de actoren in de voedselketen moet gericht worden om de (rechtvaardige) transitie naar een duurzame landbouw, voedselverwerking en voedselconsumptie te versnellen.

Financiering in transitie: naar een actieve rol van de financiële sector in een duurzame economie

Op dit moment wordt in Nederland nog veel te weinig duurzaam geïnvesteerd. De Rli vindt dat de financiële sector versneld in beweging moet komen om dit te veranderen en de overheid moet zorgen dat dit ook daadwerkelijk gebeurt. Om de transitie naar een duurzame economie met zo min mogelijk schade door te komen, is het van belang dat de geldstromen van banken, pensioenfondsen, verzekeraars en vermogensbeheerders zich sneller dan nu verplaatsen van niet-duurzame activiteiten naar activiteiten zoals duurzame landbouw, circulaire bedrijvigheid en duurzame energie-infrastructuur. Het beprijzen of verbieden van negatieve duurzaamheidseffecten zijn daarvoor belangrijk, maar niet voldoende. Daarom bevelen we aan dat de minister van Financiën een aantal concrete maatregelen moet nemen die zijn gericht op het versneld in beweging brengen van de financiële sector.

Daarnaast waren er in 2022 een aantal speciale activiteiten:

Ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de Rli is een podcast uitgebracht ‘Nederland verbouwt in 7 vragen’ met zeven afleveringen over onderwerpen die de leefomgeving betreffen.

Tevens is speciaal voor de nieuw verkozen gemeenteraadsleden een online magazine samengesteld ter ondersteuning van hun werk voor de komende raadsperiode.

Ook hebben we samen met dertien andere adviesraden een inspiratiebundel uitgebracht waarin samenleving en politiek worden opgeroepen om te zorgen dat de huidige én toekomstige jonge generaties een hoopvolle toekomst tegemoet kunnen gaan.