Plaats landbouw niet in reservaat

Deze oproep doet de Raad voor het Landelijk Gebied aan de minister van LNV in het advies over een Agrarische Hoofdstructuur(AHS). In navolging van een Ecologische Hoofdstructuur (EHS), waarin gebieden gereserveerd worden voor natuur, is er een roep voor een gelijke structuur, maar dan voor landbouwgebieden. De raad heeft gekeken naar de voor- en nadelen van een dergelijke Agrarische Hoofdstructuur op landelijk niveau. Een AHS biedt geen meerwaarde voor de landbouw en kan negatief werken voor natuur en landschap zo schrijft de raad in zijn advies 'Samen of apart'.

Nationale AHS geen meerwaarde

De raad meent, dat bestaande wettelijke en bestuurlijke instrumenten zoals bijvoorbeeld de Wet Ruimtelijke Ordening, de Nota Ruimte, Nationale Landschappen en de EHS voldoende mogelijkheden bieden om in ons dichtbevolkte land het landelijk gebied met zijn diversiteit aan landschappen te beschermen en kwalitatief goed in te richten. Een aanvulling van dit instrumentarium in de vorm van een nationale AHS heeft in deze situatie geen meerwaarde.

Nationale AHS geen oplossing voor divers platteland

De raad vindt, dat een nationale AHS niet is toegesneden op de verscheidenheid van het Nederlandse landschap met zijn verwevenheid van functies en variatie aan bedrijfstypen. Een dergelijke AHS kan leiden tot een forse verarming van natuur, landschap en recreatiefuncties.
Ook is er geen economische noodzaak om met een AHS de landbouw te beschermen en duurzaam concurrerend te maken. De raad constateert een algemeen vertrouwen in de toekomst van de agrarische sector. Wereldwijd zijn de marktperspectieven voor landbouwproducten lange tijd niet zo gunstig geweest als nu. Nederland biedt agrarische bedrijven een gunstige uitgangspositie om op deze perspectieven in te spelen.
Tenslotte zal een AHS prijsstijging van de grond niet tegengaan, marktontwikkelingen zijn hierin bepalend. De hoogte van de prijs van agrarische grond komt in Nederland voor een deel voort uit de eigen economische kracht van de landbouw en de vraag vanuit de agrarische sector naar grond. Maar vooral komen de hoge grondprijzen voort uit de oplopende ruimtedruk als gevolg van de vraag naar grond voor bedrijventerreinen, woonwijken, infrastructuur en de realisering van de EHS.

Actief grondbeleid

Voor de ontwikkeling van agrarische bedrijven en het openhouden van de groene ruimte acht de raad het vooral van belang dat provincies en gemeenten het huidig instrumentarium op het gebied van ruimtelijke ordening, milieu, natuur en landschap helder formuleren en consistent toepassen.
Opgaven in het landelijk gebied zoals realisering van de EHS, versterking van de agrarische structuur en ontwikkeling van de groene en blauwe kwaliteit staan of vallen met de beschikking over voldoende grond. De raad adviseert provincies de eigen beleidsruimte binnen het gebiedsgerichte beleid (o.a.het ILG budget) te gebruiken om een actief grondbeleid te voeren en genoemde opgaven integraal en in samenhang te realiseren.